در یکی دو سال گذشته نام ماده مخدر جدیدی در رسانهها و تودههای مردم برده میشود که کرا ک نام دارد . بررسیهای انجام شده توسط پلیس مبارزه با مواد مخدر نشان میدهد که این ماده همان هرویین است که به شکل خالص تر و به صورت فشرده در آمده و در بازار خرید و فروش میشود.
به گزارش «جهان»، روش مصرف این نوع هرویین تدخین و دود کردن است. این ماده فوقالعاده اعتیاد آور است و قدرت اعتیاد آوری آن از هرویین معمولی که به صورت پودر است ، تا چند برابر بیشتر است.
از آنجا که کراک شکل خالص تر هرویین است ، لذا آثار آن همانند پودر هرویین ولی با شدت بیشتر است.
شدت این حالت بستگی دارد که چه مقدار کراک مصرف شود و با چه سرعتی این ماده به مغز برسد . در واقع یکی از دلایل اعتیاد آوری بسیار زیاد هرویین و کراک این است که خیلی زود به مغز میرسد.
بیشتر کسانی که کراک مصرف میکنند در ابتدا احساس سرخوشی و نشئگی می کنند ، همراه با این سرخوشی ، بدن گرم تر و دهان خشک میشود و فرد در دست ها و پاها احساس به اصطلاع سنگینی میکند.
در مواقعی نیز فرد مصرفکننده دچار حالت تهوع و استفراغ و بیقراری شدید میشود . بعد از این حالات اولیه ، ممکن است تا چند ساعت سرگیچه پیش آید . در این وضعیت تمامی اعمال مغز تحت تاثیر آثار این ماده قرار گرفته و دچار نابسامانی میگردد . حرکات قلب کند و تنفس در مواردی آنچنان آهسته می شود که منجر به مرگ میگردد.
اولین آثار مصرف مداوم کراک اعتیاد و وابستگی به آن است . بدیهی است با بروز اعتیاد ، هدف اصلی زندگی فرد مصرفکننده به دست آوردن و مصرف مواد خواهد بود. در واقع کراک به معنای واقعی کلمه سبب تغییرات بارز در مغز و رفتار میشود . وقتی که وابستگی جسمی به کراک به وجود میآید ، بدن فرد به حضور این ماده در بدن عادت میکند ، به گونهای که اگر مصرف آن به یک باره قطع شود ، علائم محرویت بروز میکند.
علائمی چون بیقراری ، اسهال ، درد استخوان و عضلات ، استفراغ ، بیخوابی و حرکات غیر ارادی در پاها معمولا چند ساعت پس از آخرین مصرف کراک نمایان میشوند .
کراک نیز همانند هروئین نه تنها مغز را به خود وابسته میکند ، بلکه با وابسته کردن روان فرد در وی میلی دائمی برای مصرف مواد را پدید میآورد کراک باعث کاهش تنفس میشود . این عمل از طریق تغییراتی که در فعالیت سلولی / شیمیایی ساقه مغز بوجود میآید ، رخ میدهد. ساقه مغز کنترل اعمال غیر ارادی بدن را به عهده دارد و باعث تغییرات سیستم لیمبیک میشود . این سیستم مسئول کنترل عواطف است و تحت تاثیر کراک احساس لذت را افزایش داده ، باعث میشود که پیام درد از نخاع به مغز انتقال پیدا نکند.
به علت غلظت بالای هرویین در کراک و بدنبال آن وابستگی شدید فرد معتاد به آن ، درمان افرادی که کراک مصرف میکنند باید جدی تر گرفته شود. درمان سم زدایی در مصارف کوتاه مدت بسیار موفق عمل میکند به شرط این که درمان کاهش وسوسه به صورت غیر دارویی و یا با استفاده از دارویهای مناسب و توصیه شده نهادهای علمی و دانشگاهی باشد.
علاوه بر درمان دارویی ، افراد معتاد به کراک باید تحت درمان غیر دارویی نیز قرار بگیرند . مشاوره و روان درمانی ، خانواده درمانی ، گروه درمانی و کاهش آسیبها حاصل از سوء مصرف مواد مخدر در این بیماران سودمند است.
دیده شده است که اختلالات رفتاری و تصمیم گیریهای لحظهای در مصرفکنندگان کراک بسیار شایع تر از مصرفکنندگان هرویین است ، بنابرااین این افراد باید توجه داشته باشند که در رفتارهای شخصی از جمله روابط جنسی حتما باید بهداشت فردی را کاملا رعایت کنند زیرا این افراد میتوانند عفونتهای جنسی ، ایدز وهپاتیت را به راحتی به شریک خود منتقل کنند.
تحقیقات نشان میدهد که به علت غلظت بالای هرویین در کراک ، وابستگی و پیشرفت به سمت روشهای خطرناک مصرف مانند تزریق خیلی سریع اتفاق میافتد . درمان کراک نسبت به سایر مخدرها به علل مختلف از جمله دست کم گرفتن شدت مشکل توسط مصرفکننده ، وجود مواد مخدر و محرک ، شرطی شدن قوی تر و شدید تر مصرفکننده به علت غلظت بالا ، سخت و طولانی تر است.
پلیس ایران در گزارشی رسمی وجود ماده مخدر کراک در بازار کشور را تایید می کند و میگوید : ماده مخدر جدید کراک وارد بازار ایران هم شده است .
ابتدا این ماده را افراد معتاد در قشرهای پایین جامعه مصرف میکردند ولی به تدریج در بین معتادین طبقات دیگر هم جا پیدا کرده است .