شهید بزرگوار غلامرضا سلطانی در کتاب "تکامل در پرتو اخلاق " در درس اول مینویسد : درس اول را از علم و دانش (که پایه و اصل نخست از امتیازات و ویژگیهای انسان است ) شروع می کنیم :در نخستین سوره ای که بر پیامبر (ص) نازل گردید چنین می خوانیم : بخوان به نام پروردگارت که آفرینش را آغاز کرد ( از عدم بوجود آورد) آدمی را از خونی بسته ایجاد نمود . بخوان - و آن پروردگار بسیار بخشنده ات - همان کسی است که نوشتن را بیاموخت و الهام فرمود - آدمی را به آنچه نمی دانست دانا ساخت .(علق 1-5)
و در آغاز سوره الرحمن نیز می خوانیم : خدای مهربان قرآن را ( به پیامبر ) یاد داد- و انسان را خلق گرد و به او سخن گفتن آموخت . در این دو آیه - ابتدا عنایت به علم شده و سپس به خلقت انسان . در آیات بسیاری ار این قبیل نیز دانشمندان را تشویق و مورد خطاب قرار داده - مانند : او کسی است که ستارگان را برای شما قرار داد تا به وسیله آنها از تاریکیهای خشکی و دریا هدایت شوید-ما آیات و نشانه های خود را برای کسانی که می دانند ( اهل فکر و اندیشه اند) شرح دادیم .(انعام -97) و در آیه دیگر می فرماید : او کسی است که شما را از یک نفس آفرید در حالی که بعضی از انسانها از نظر ایمان یا خلقت کامل و پایدارند و بعضی ناپایدار- ما آیات خود را برای کسانی که می فهمند بیان نمودیم (انعام-98) و در باره خلقت آدم ابوالبشر چنین می فرماید : و همه علم اسماء (علم اسرار آفرینش و نام خواص موجودات ) را به آدم آموخت . سپس آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود : اگر راست می گوئید اسامی اینها را برشمارید .(بقره -31) بد نیست این نکته را بدانیم که قاعده ای است در ادبیات عرب و آن اینکه : اگر بر سر کلمه ای چون " اسما ء" " ال" در آید - معنای عموم را می رساند. بنابر این باید بگوئیم که همه علوم را به اولین انسان (آدم) آموخت. و به ملائکه دستور می فرماید : بر این آدم سجده کنند و کسی که سر تعظیم فرود نیاورد جزء کافران محسوب می شود. در اسلام ترفیع درجات مخصوص مومنین و صاحبان علم است . چنانچه می فرماید : خدا درجات آنان را که ایمان آوردند و آنان را که دانش و علم به ایشان داده شده بالا می برد و خداوند به هر عملی که انجام دهید آگاه است .(مجادله -11) و در آیه دیگر در باره کسی که دارای حکمت است - اینچنین تعبیر می کند : دانش را به هر کس بخواهد (شایسته ببیند ) می دهد و به هر کس که دانش عطا گردیده خیر فراوانی نیز داده شده است و جز خردمندان (این حقایق را درک نمی کنند و ) متذکر نمی گردند. (بقره -269) برای حکمت معانی زیادی از قبیل " معرفت و شناخت اسرار جهان هستی " و " آگاهی از حقایق قرآن " و "رسیدن به حق از نظر گفتار و عمل " و بالاخره " معرفت و شناخت خدا " ذکر شده است که همه آنها در یک معنای وسیعی جمع است و اعطای دانش به افراد - در اثر پاکی و مجاهدات است که انسان در خود به سر حد بروز و ظهور رسانیده است . و دیگر - خشیت و ترس از خداوند - مخصوص دانشمندان است : (فاطر-28) . و در آیه دیگر - غرض از خلقت آسمانها و زمین و آنچه در بین آنهاست - چنین بیان می کند : " الله الذی خلق سبع سموات و من الارض مثلهن یتنزل الا مر بینهن لتعلموا " .(طلاق -12) بدیهی است که مراد از این علم -علم خداشناسی می باشد و این علم انتها ندارد و خداوند به پیامبر گرامی خویش که اشرف و اعلم موجودات است امر می کند که بگوید : " رب زدنی علما ". (طه-114)
در اینجا به ذکر چند روایت از پیشوایان بزرگ اسلام در باره ارزش علم و دانش می پردازیم : 1-از امیرالمومنین علی (ع) در باره " خیر " سوال شد که فرمودند : خیر آن نیست که مال و اولاد تو زیاد باشد- خیر آنست که علم تو بسیار گردد.(نهج البلاغه ص484) 2- امیر مومنان (ع ) از پیامبر اکرم (ص ) نقل می فرماید: زمانی که قیامت برپا شود خون شهدا با قلم و دستخط دانشمندان سنجیده می شود و سرانجام قلم علما بر خون شهدا مقدم می گردد.( بحار ج 2 ص 16) 3- از امام صادق (ع ) نقل شده : هنگامی که روز قیامت بر پا شود - خداوند عزوجل عالم و عابد را (آنگاه که دادگاه عدل الهی اقامه شود ) مبعوث می کند و به عابد گفته می شود روانه بهشت شو . اما به عالم گفته می شود بایست بخاطر تادیب خوبی که نسبت به آنان انجام داده ای - شفاعت کن .(بحار ج 2 ص 16) 4-از امام باقر (ع ) نقل شده : ارزش یک دانشمند مفید به حال اجتماع - بیشتر از ارزش عبادت هفتادهزار عابد است .(بحار ج 2 ص 18) (چکیده ای از کتاب پرارزش تکامل در پرتو اخلاق را آوردم و به دوستان و کاربران جوان و جویای علم و دانش و حکمت پیشنهاد می کنم این کتاب ارزشمند را مطالعه فرمایند ) از این نوع روایات بسیار است که ارزش والای علم و دانشمندان و عالمان را در دین مبین اسلام نشان می دهد و مهر باطلی بر ادعای دشمنان اسلام که می گویند - اسلام مانع رشد علم و دانش است- میزند.
.gif "Salavat(10)")
