MRIروشی است که با استفاده از میزان آب معدنی متصل به مولکول ها، تصویری از داخل بدن ایجاد می کند. این روش معمولاً برای تشخیص هرگونه بیماری یا اختلال در عملکرد ارگان ها مورد استفاده
قرار می گیرد.اسم اصلی این روش nuclean MRI است که کلمه هسته ای به علت بار منفی که روی بیمار ایجاد می کند، به طور کلی حذف شده است. در علوم دیگر واژه NMR که استفاده از همین دستگاه در علوم غیرپزشکی است، هنوز استفاده می شود. اساس کار MRI معمولاً براساس خصوصیات آزاد شدن اتم برانگیخته هیدروژن در مولکول آب است. وقتی جسم مورد نظر در یک میدان خاص و پرقدرت مغناطیسی قرار می گیرد، تمام اسپین های اتمی هسته های بدون اسپین صفر در دو حالت مخالف یکدیگر قرار می گیرند یا به صورت موازی با میدان مغناطیسی یا غیرموازی. اختلاف میان اتم های موازی و غیرموازی یک در میلیون است، در هر صورت این اختلاف باعث تغییری در میدان می شود. به هر حال هسته ها در حالتی زاویه دار با میدان الکترومغناطیسی قرار می گیرند. دوقطبی هسته در امتداد میدان مغناطیسی قرار می گیرد، در لحظه ای که نسبت ها تقریباً مساوی هستند، بیشتر هسته ها در حالت کم انرژی قرار می گیرند. وقتی که بافت در معرض انرژی الکترومغناطیسی قرار می گیرد (RF PULS) تعدادی از هیدروژن ها که در حالت موازی با میدان مغناطیسی بودند به حالت پرانرژی و پاد موازی درمی آیند. برای انتخاب زاویه تصویر مورد نظر از سه محور عمود برهم شیب مغناطیسی استفاده می شود. شیب اول مربوط به برش است که هنگام RF ADS اعمال می شود. بعدی شیب رمزکننده فاز است و در نهایت شیب رمزکننده سرعت تکرار که در حین عکسبرداری از بافت اعمال می شوند. این عمل به عکسبرداری از برش هایی از هر زاویه کمک می کند.
زمانی که هسته برانگیخته شده به حالت پایه برگشت، از خود انرژی آزاد می کند. زمان برگشت به حالت پایه و موازی شدن با میدان مغناطیسی که در حد هزارم ثانیه است، با T1 نشان داده می شود.
T2 زمانی است که برگشتن به حالت عادی با استفاده از انرژی معکوس اتفاق می افتد.
برای تشکیل تصویر ثبت اطلاعات فضایی مولکول های بافت بعد از بازگشت به حالت عادی لازم است. به همین جهت یک میدان مغناطیسی متراکم برای ثبت موقعیت هسته ها به کار گرفته می شود.
MRI برای تشخیص هرگونه آسیب در بافت های مختلف مورد استفاده دارد. یکی از نکات مثبت در مورد MRI نداشتن اثر منفی بر روی بیمار است.
MRI با استفاده از میدان مغناطیسی و تابش غیریونیزه انجام می گیرد. در حالی که CT اسکن با اشعه X معمولی که واجد تابش های یونیزه است، انجام می شود و تابش های یونیزه می توانند احتمال ایجاد بدخیمی را افزایش دهند به خصوص در بچه ها. عکس های حاصل از MRI معمولاً بین 5تا 20عدد هستند که هر یک اطلاعات خاصی را از بافت مورد نظر نشان می دهند و باید توسط پزشک بررسی و مطالعه شوند.
انواع MRI
MRIانتشاری
این نوع از MRI میزان انتشار آب را در بافت های بدن مشخص می کند. از این طریق می توان انتشار مولکول های مختلف را در ارگان ها و سلول های مختلف بررسی کرد. نوع جدید MRI انتشاری (DT1) می تواند میزان انتشار را در جهات مختلف مشخص کند و این روش در تشخیص بیماری هایی مثل MS که نورون ها طی آن از بین می رود، به کار گرفته می شود.
:(MR angiography)MRA
روشی است که از طریق آن اشکالات عروقی بررسی می شود. اصلی ترین مورد استفاده از MRA بررسی عروق گردن و نابجایی آئورت و عروق کلیوی است. یک مورد استفاده دیگر از MRI در تصویربرداری از بافت های نرم، تعیین دقیق محل تومور در بدن است که با تعیین دقیق محل آن می توان رادیوتراپی را آغاز کرد. محل دقیق و اندازه تومور به این ترتیب مشخص می شود و محل آن خالکوبی یا نشانه گذاری می شود و درمان در آن محل به طور خاص آغاز می شود.
با توجه به اینکه MRI روشی بسیار دقیق برای تشخیص بیماری است، در سال 2003آقای پل لاوتربور و سرپیتر منزفیلد برنده جایزه نوبل پزشکی شدند. لاوتربور متوجه شد که میدان مغناطیسی می تواند تصویر دوبعدی ایجاد کند و منزفیلد محاسبات ریاضی شیب های مغناطیسی را انجام داد. کمیته نوبل ریموند _ وی _ دامادیان را نادیده گرفت. دامادیان در سال 1974استفاده NMR را برای تشخیص سرطان ثبت کرده است. او در سال 1997 از جنرال الکتریک بابت استفاده بدون اجازه از اختراعش به دادگاه شکایت کرد و 129میلیون دلار از جنرال الکتریک دریافت کرد. در سال 1980اولین دستگاه اسکن MRI را ساخت که هیچ وقت به بازار عرضه نشد. در سال 2001 life tim achivment award موسسه MIT به دامادیان اهدا شد.