پوکی استخوان نوعی بیماری است که استخوانهای بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. در این وضعیت استخوانهای بدن کم چگال و شکننده شده و پر از فضاهای خالی (درست مثل اسفنج)می گردد. در نتیجه به راحتی می شکند.

پوکی استخوان می تواند سبب خرد شدن استخوان لگن، ستون فقرات و کمر شود و این شکستگی ها نهایتا منجر به عدم توانایی فرد برای ادامه زندگی می شود. پوکی استخوان زندگی میلیون ها فرد کهنسال را در معرض خطر قرار داده است و معمولا بعد از 60 سالگی بروز می کند. این بیماری در زنان رایج تر از مردان است.

از جمله مهم ترین فاکتورهای خطر برای ابتلا به پوکی استخوان عبارتند از

1-    زن بودن: مردان بسیار کمتر از زنان دچار این عارضه می شوند.

2-    سن بالای 65 سال

3-    داشتن ساختمان بدنی لاغر

4-    عدم مصرف استروژن: استروژن باعث کند شدن سرعت کاهش توده استخوانی می شود . مصرف استروژن به نوبه خود خطرناک است ، اما می تواند به عنوان عامل پیشگیری کاهش توده استخوانی تجویز شود.

اگر چه جنس، سن، وزن و عدم مصرف استروژن از جمله فاکتورهای مهم در بروز پوکی استخوان است اما مواردی نیز وجود دارد که به عنوان فاکتورخطر هر دو جنس را تحت تاثیر این بیماری قرار می دهد . این فاکتورها عبارتند از :

1-    سابقه خانوادگی یا فامیلی در شکستگی ناگهانی و بی دلیل استخوان

2-    استفاده از داروهایی که سبب پوکی استخوان می شود نظیر استروئید ها یا داروهای درمانی تیروئید

3-    در مورد زنان ، یائسگی زود هنگام که به دلیل عدم عملکرد صحیح تخمدان ها پیش می آید یا برداشتن تخمدان

4-    سابقه خانوادگی ابتلا به پوکی استخوان

5-    استعمال دخانیات

6-    مصرف افراطی الکل

7-    عدم انجام تمرینات ورزشی منظم و به طور کلی عدم تحرک

8-    رژیم غذایی خالی از کلسیم ، ویتامین D و فسفر کافی

9-    پرکاری تیروئید یا سایر امراضی که مانع از جذب کلسیم کافی توسط بدن می شود.

10-    داشتن نژاد آسیایی و اروپایی

درمان

به منظور درمان این عارضه چند نکته را باید رعایت کرد.

1-    مصرف صحیح داروهای تجویزی برای کاهش روند پوکی استخوان

2-    خوردن مکمل های ویتامین D و کلسیم

3-    عدم مصرف سیگار

4-    انجام تمرینات ورزشی منظم نظیر پیاده روی، دو آهسته، رقص و هر آنچه سبب تقویت قوای استخوانی می شود. خوردن غذاهایی همچون سبزیجات تیره رنگ، ماست، شیر، تخم مرغ، ماهی پر چرب و غلات غنی شده

5-    از همه مهم تر مراقبت از خود برای کاهش خطر افتادن و در نتیجه شکستگی استخوان، به این منظور بهتر است از نور کافی در منزل استفاده کنید و وسایل دست و پا گیر را از سر راه خود بردارید.به آرامی و با احتیاط راه بروید.